یک نهاد در وزارت دفاع آمریکا که به ساخت بمبهای سنگرشکنِ بهکار رفته در حمله اخیر آمریکا به سه سایت هستهای ایران کمک کرده بود، اعلام کرد هنوز در انتظار دریافت ارزیابی جامع از خسارات وارده به این سه سایت است تا بتواند میزان کارآیی این بمبها را تعیین کند.
نهاد یادشده با نام «آژانس کاهش تهدید دفاعی» (دیتیآراِی) افزود که ارزیابی جامع از آسیبی که بمبهای سنگرشکن ۳۰ هزار پوندی (نزدیک به ۱۴ تن) به سایتهای هستهای ایران وارد کردهاند، به ارتقای بمبها با هدف تلاش برای نفوذ به اماکن عمیقتر و ساخت بمبهای پرقدرتتر کمک خواهد کرد.
کارشناسان این آژانس به خبرنگاران گفتند بر اساس اطلاعات موجود هنوز نمیتوان تعیین کرد که آیا بمبهای یادشده در حمله به سایت فردو به عمقی که برای آن طراحی شده بود، نفوذ کرده یا خیر.
با این حال، این مقامات پنتاگون گفتند حملات اخیر به سه سایت هستهای کلیدی ایران «اهداف خود را محقق کرده»، اما از تأیید اینکه آیا این سایتها بهطور کامل ویران شدهاند یا خیر، خودداری کردند.
آنها گفتند ارزیابیهای مقدماتی را در دست دارند اما ارزیابیهای کاملتر به مرور زمان ارائه خواهد شد.
۱۲۵ فروند جنگنده آمریکایی، شامل هفت فروند بمبافکن رادارگریز از مدل ب ۲، بامداد یکم تیر در عملیاتی که پنتاگون نام «چکش نیمهشب» را برای آن برگزیده بود، ۱۲ بمب سنگرشکن را بر فراز سایت هستهای فردو ریختند، سایت هستهای نطنز را با دو بمب مشابه سنگرشکن و شش بمب سنگین دیگر هدف قرار دادند و سایت هستهای اصفهان را نیز با ۳۰ فروند موشکهای تاماهاک که از یک زیردریایی آمریکایی در فاصله ۶۰۰ کیلومتری شلیک شد، بمباران کردند.
به دستور دونالد ترامپ، آمریکا در بامداد دهمین روز از حملات نظامی گسترده اسرائیل در ایران، به این عملیات پیوست و خود گفت که مشارکت آمریکا در حمله به سه سایت، رویدادی مانند ناگازاکی و هیروشیما بود که به سرعت به این جنگ پایان داد. دو روز پس از حمله آمریکا، آقای ترامپ آتشبس بین اسرائیل و ایران را اعلام کرد که هنوز پایدار مانده است.
بیشتر در این باره: یک مقام اسرائیلی: اورانیوم غنیشدهٔ ایران پیش از حملهٔ آمریکا جابهجا نشده بودمقامات اسرائیل که با هدف «رفع تهدید فوری هستهای» و «تهدید موشکهای بالیستیک ایران» عملیات نظامی خود در ایران را از ۲۳ خرداد آغاز کردند، اذعان کرده بودند که حمله به سایت فردو که در دل کوههای حومه قم بود، به دلیل نداشتن بمبهای سنگرشکن فوق قوی در توان نظامی این کشور نبود اما افزوده بودند که اگر آمریکا نیز بخشی از عملیات نباشد، به تلاش برای انهدام فردو ادامه خواهند داد.
میزان کارآیی عملیات آمریکایی در انهدام فردو و دو سایت دیگر و همچنین سرنوشت اورانیوم غنیشده ایران در این تأسیسات، از زمان کوتاهی پس از انجام حمله در کانون مباحثات شدیدی میان دونالد ترامپ و مسئولان دولت او با برخی از رسانههای آمریکا قرار گرفته است.
آقای ترامپ و وزیر دفاع او بر «انهدام کامل» تجهیزات در زیر سایتها تأکید کردهاند. رئیسجمهور آمریکا همچنین معتقد است که ایران فرصت جابهجایی اورانیوم غنیشده خود را نداشت.
یک مقام ارشد دفاعی و یک مقام ارشد نظامی از نهاد «آژانس کاهش تهدید دفاعی» روز پنجشنبه، ۱۹ تیر، در گفتوگو با خبرنگاران در پنتاگون در مورد نتایج عملیات «چکش نیمهشب»، آزمایشهایی که به روی بمبهای سنگرشکن «جیبییو ۵۷» تا نهایی کردن آن انجام شده بود، و آینده این بمبها جزئیاتی ارائه کردند.
این دو مقام ارشد در همین حال گفتند درک اینکه بمبها با موفقیت به عمق مورد نظر نفوذ کردهاند یا نه، سطحی از جزئیات است که هنوز به آن دسترسی نداریم.
بیشتر در این باره: دونالد ترامپ میگوید ایران با بازرسیها و توقف غنیسازی موافقت نکرده استآن دو افزودند دریافت ارزیابی جامع از خسارات وارده به سه سایت ایران و تجزیه و تحلیل دقیقتر و قطعی دادهها «مدت زیادی» طول خواهد کشید.
یکی از این دو مقام گفت داشتن ارزیابی جامع برای بهبود و اصلاح مدلهای بعدی بمبها ضروری است تا نسل بعدی آنها بسیار بهتر عمل کند.
مقامات آمریکایی از دادن پاسخ به این پرسش خودداری کردند که آیا این بمبها میتواند به سایر تأسیسات حیاتی، از جمله سایتهای چین که در عمقی بیشتر از فردو واقع هستند نفوذ کند یا نه. این منابع همچنین از اهداف دیگری که ممکن است بمبهای سنگرشکن آمریکایی علیه آنها به کار رود، خودداری کردند.
طراحی و ساخت بمب سنگرشکن «جیبییو ۵۷» از اوایل دهه ۲۰۱۰ میلادی در پنتاگون مورد توجه قرار گرفت و ساخت آن با انجام آزمایشهای متعددی همراه بود که ژنرال دن کین، رئیس ستاد نیروهای مسلح آمریکا، به تازگی در یک نشست خبری جزئیاتی از آن را اعلام کرد.
پنتاگون سال گذشته از علاقهمندی خود به ساخت یک نفوذگر نسل جدید با کلاهکی با وزن ۲۲ هزار پوند خبر داده بود اما هنوز جزئیاتی از آن اعلام نشده است.
مقامات ایران مدعی شدهاند که اورانیوم غنیشده خود با غلظت ۶۰ درصدی را «از مدتها پیش از آغاز حمله اسرائیل» به اماکن امن منتقل کرده بودند.
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، خسارات وارده به سایتهای هستهای کشورش در حمله آمریکا را «جدی و شدید» توصیف کرده است.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، این هفته در سفر رسمی به آمریکا، گفت اگر ایران دوباره از ناحیه «دو سرطان هستهای و موشکی» تهدیدی برای اسرائیل باشد، اسرائیل و آمریکا میتوانند «دوباره و سهباره» به ایران حمله کنند.