۱۱۹ سال پس از تبرئه آلفرد دریفوس، نظامی ارتش فرانسه که در یک جنجال ده‌ها ساله در این کشور به «خیانت به وطن» محکوم شده بود، فرانسه اعلام کرد از سال آینده روز ۱۲ ژوئیه را به عنوان «روز ملی دریفوس» برای گرامیداشت یاد او برگزار خواهد کرد.
همزمان بر اساس رأی نمایندگان پارلمان فرانسه، در یک اقدام نمادین به آلفرد دریفوس ارتقاء رتبه نظامی تعلق گرفت و او به سرتیپی ارتقا یافت.
یائل پرل رویس، از نوادگان دریفوس، که به تازگی با امانوئل مکرون و نمایندگان مجلس ملی فرانسه دیدار داشت، این هفته به روزنامه جروزالم پست گفت تصمیم پارلمان و رئیس‌جمهور فرانسه در ارتقای رتبه نظامی و تعیین روزی برای یادبود دریفوس، برای خانواده او مسرتبخش است.
رئیس‌جمهور فرانسه این هفته اعلام کرد از این پس، روز ۱۲ ژوئیه هر سال، آیین بزرگداشت برای آلفرد دریفوس، به نشانه «پیروزی عدالت و حقیقت بر نفرت و یهودستیزی» برگزار خواهد شد.
به گفته امانوئل مکرون، اولین روز از این آیین سال آینده، که یکصد و بیستمین سالگرد اعلام بی‌گناهی دریفوس است، جشن گرفته خواهد شد.
او افزود که فرانسه باید در رویارویی با یهودستیزی که بختکی دیرینه است، هوشیار بماند.
آلفرد دریفوس، افسر یهودی ۳۶ ساله از اهالی منطقه آلزاس در شرق فرانسه، که در لشگر توپخانه خدمت می‌کرد، در اکتبر ۱۸۹۴ میلادی متهم شد که اطلاعات محرمانه از تجهیزات جدید توپخانه ارتش کشورش را به یک وابسته نظامی آلمان منتقل کرده است.
یک دستخط متعلق به وابسته نظامی آلمانی که در سطل زباله یافت شده بود اساس محاکمه کاپیتان دریفوس قرار گرفت، ماجرایی که به یکی از رسوایی‌های سیاسی در تاریخ مدرن فرانسه تبدیل شد.
دریفوس به اتهام «خیانت» به حبس ابد و انتقال به یک تبعیدگاه بدنام (محلی موسوم به «جزیره شیطان» در گویان فرانسه) محکوم و درجه نظامی او خلع شد.
محاکمه دریفوس جامعه وقت فرانسه را به دو اردوگاه طرفدار و ضد او تقسیم کرد و به گفته جامعه‌شناسان نقش مهمی در گسترش یهودستیزی در این کشور داشت.
طرحی که موضوع آن خلع درجه آلفرد دریفوس است
در حالی که فرانسه در التهاب شدید ناشی از آن محاکمه و اتهامات یهودستیزانه و خیانت به سر می‌برد، امیل زولا، نویسنده معروف فرانسوی، یادداشت خود با عنوان «ژاکوز» («من متهم می‌کنم») را در حمایت از آلفرد دریفوس منتشر کرد.
امیل زولا در نامه سرگشاده خود به رئیس‌جمهور وقت فرانسه، به اشتباهات قضایی و نبود شواهد در محاکمه دریفوس اشاره کرد؛ آن نامه در صفحه نخست روزنامه‌های وقت منتشر شد و خود او به اتهام افترا هدف پیگرد قانونی قرار گرفت و مجرم شناخته شد، هرچند که او به بریتانیا گریخت و یک سال و نیم بعد به کشورش بازگشت.
در بحبوحه جنجال‌های سیاسی و اجتماعی فرانسه حول ماجرای دریفوس و نامه زولا، ژرژ پی‌کار، رئیس وقت تشکیلات اطلاعاتی فرانسه، پرونده را مخفیانه دوباره بررسی و تعیین کرد که دستخط به دست آمده در سطل زباله وابسته نظامی آلمان، متعلق به افسر دیگری به نام فردینان والسن استرهازی بوده است.
اما زمانی که پی‌کار شواهد را به ستاد کل ارتش فرانسه ارائه کرد، خودش که سرهنگ دوم بود، از ارتش اخراج و به یک سال حبس محکوم، و استرهازی تبرئه شد.
دریفوس در محاکمه‌ها و در تبعید و زندان بارها گفته بود به جوهره جمهوری فرانسه وفادار است و در ایامی که جانش در جزیره تبعیدگاهش در خطر بود و با سختی‌های شدید دست و پنجه نرم می‌کرد، هرگز امید خود را به جمهوری، ملت و ارتش فرانسه از دست نداد.
تابستان ۱۸۹۹ دریفوس برای محاکمه دوباره به فرانسه برگردانده شد و این بار به ده سال حبس محکوم و رسما عفو شد، اما از اتهامات تبرئه نشد.
تنها در ۱۲ ژوئیه ۱۹۰۶، حدود ۱۲ سال پس از آغاز ماجرا بود، که دادگاه عالی تجدیدنظر حکم اولیه را لغو و دریفوس را تبرئه کرد. او با درجه سرگردی به خدمت بازگردانده شد؛ روزی که بر اساس آن، طبق بیانیه اخیر امانوئل مکرون، فرانسه از سال آینده، هر سال روز ۱۲ ژوئیه را برای گرامیداشت یاد او اختصاص داده است.
زمان کوتاهی پیش از بیانیه این هفته امانوئل مکرون، مجلس ملی فرانسه از تصویب طرحی حمایت کرد که دریفوس را به درجه سرتیپی ارتقا می‌دهد.
دریفوس هشت سال پس از تبرئه، در جنگ جهانی اول در سال‌های ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸ میلادی در ارتش فرانسه در سپاه «لژیون دونور» جنگید و ۱۷ سال پس از پایان آن جنگ، در حالی که آدولف هیتلر در آلمان سر کار آمده و نشانه‌های وقوع جنگ جهانی دوم در حال پدیدار شدن بود، در ۷۶ سالگی در سال ۱۹۳۵ میلادی درگذشت.
به نوشته تایمز اسرائیل، تئودور هرتصل، بنیانگذار جنبش ملی‌گرایی یهودیان (صهیونیسم) بارها گفته بود که ماجرای دریفوس الهام‌بخش او در کوشش‌هایش در برپایی این جنبش با هدف تشکیل کشوری برای یهودیان بود.
ماجرای محاکمه دریفوس در نیمه دوم قرن بیستم نیز اساس فیلم‌های زیادی قرار گرفت که فیلم «سرهنگ و جاسوس» به کارگردانی رومن پولانسکی از مهم‌ترین آن‌ها بود.
تایمز اسرائیل این هفته نوشت تجلیل از این افسر وقت فرانسه در مقطعی اعلام شده که نگرانی‌ها در مورد جرایم ناشی از نفرت علیه یهودیان در فرانسه رو به افزایش گذاشته است.
وزارت کشور فرانسه اعلام کرد در پنج ماه اول امسال، ۵۰۴ مورد اقدام یهودستیزانه در این کشور گزارش شده که یک افزایش «بی‌سابقه» از آغاز حمله گروه افراطی حماس به اسرائیل محسوب می‌شود.
فرانسه بزرگ‌ترین جمعیت یهودیان غیر از اسرائیل و آمریکا را دارد.